Het 4C/ID-model: Bouwstenen voor flexibel en betekenisvol onderwijs

Met deze vijf tips, maak jij jouw studenten nieuwsgierig! Lessen op de CVI (Conferentie: Consortium Voor Innovatie)
De donkere ingang van een kleine grot moet je even inlopen. Bij het geluid van een remmende auto kijk je bezorgd op. Waarom? Omdat je nieuwsgierigheid wordt gewekt. Nieuwsgierigheid is een grote drijfveer om tot actie over te gaan. Voor een docent die studenten wil motiveren, is nieuwsgierigheid dus een interessant fenomeen om eens beter te bekijken. Dat deden we op het CVI in de workshop: ‘Lessen in nieuwsgierigheid.’
De workshop werd gegeven door Gilde Opleidingen. Daar hebben ze zich de afgelopen jaren verdiept in kennis en innoveren. Zij vroegen zich af waar dit alles begint en kwamen uit bij ‘nieuwsgierigheid’. Hun ontdekkingsreis naar ‘nieuwsgierigheid’ leidde tot 5 lessen in nieuwsgierigheid. Die delen we hier graag met je.
Les 1: 🪞Ken Jezelf
Iedereen is nieuwsgierig, maar… die nieuwsgierigheid is van jezelf. Waar je als docent nieuwsgierig naar bent, of de manier waarop je nieuwsgierig bent, hoeft niets te zeggen over de student. Om ruimte te kunnen geven aan de nieuwsgierigheid van de student, is het belangrijk om eerst je eigen nieuwsgierigheid te kennen. Het voorkomt dat je de student meesleept in jouw nieuwsgierigheid, omdat je daar nog mee bezig bent. Maar je kunt dan een stapje terug doen en ruimte creëren voor de nieuwsgierigheid van de student.
Onthoud: ‘Mijn nieuwsgierigheid is niet jouw nieuwsgierigheid.’
Les 2: 🛝 Blijf spelen!
Leerdoelen, leeractiviteiten en toetsing zijn een belangrijk onderdeel van het onderwijs. Maar… echte nieuwsgierigheid kan pas ontstaan als je weer gaat spelen. Daar is tijd en ruimte voor nodig. Even geen gestructureerde activiteiten, doelen loslaten en zeker geen toetsing, maar voelen, experimenteren en zijn. Hoe creëer je zo’n ruimte voor de student, zodat ze weer bij hun innerlijke nieuwsgierigheid komen? Dat is moeilijk als je als student jarenlang in een gestructureerde onderwijsomgeving functioneert waarin je hebt geleerd om je af te vragen: ‘is dit voor een cijfer?’
Het is een uitdaging om mogelijkheden te creëren waar studenten (en docenten) weer kunnen spelen. Waar ze interesse-gestuurd bezig zijn in plaats van doel-gestuurd.
Onthoud: ‘Ontdek, leer en geniet!’
Les 3: 🎇 Verwen je brein
Als je je nieuwsgierigheid achterna gaat, ervaar je een beloning waardoor je meer wilt.
Zoals bij die grot. De meeste mensen kijken even, maar haken af na een blik in de grot, want ‘je mag er vast niet in.’ Sommige mensen durven daar doorheen te gaan. Ze gaan hun nieuwsgierigheid achterna en doen een stapje de grot in. Hun brein juicht van de mooie ervaring. Dan komt de gedachte: ‘Maar dit is vast gevaarlijk’. Wint de nieuwsgierigheid? Dan lopen ze stapje voor stapje verder te grot in. En uiteindelijk ontdekken ze een prachtige grotschildering!
Dit is een mooie belofte. Stimuleer jezelf en je studenten om in actie te komen. Stappen te zetten. Je brein zal je belonen en zo kun je patronen doorbreken.
Onthoud: Nieuwsgierigheid smaakt naar meer.
Les 4: 🤸🏽♂️ Doe eens gek
Nieuwsgierigheid is nooit netjes. Nieuwsgierigheid gaat over je zintuigen. Met je voeten in de modder, en je haren in de wind. Je kapsel in de war, dingen zeggen die raar zijn, op plekken komen waar je bijna niet durft te komen. De schaamte overwinnen. Je moet er een beetje gek voor doen. Dat vraagt van jou als docent om een veilige omgeving te creëren, waarin studenten mogen experimenteren, fouten maken, voelen, ‘vies’ mogen worden en dan nog geaccepteerd worden. Want daar wordt het pas interessant.
Onthoud: Ga je neus achterna.
Les 5: 💬 Deel je verhaal
Blijven spelen, je zintuigen gebruiken, lekker gek doen. Het lijkt soms ver weg te staan van hoe we verwachten dat onderwijs moet zijn. En kan voor studenten ook best spannend zijn, of nutteloos lijken. Terwijl het studenten juist brengt bij hun passie. Het is de basis van hun professionele ontwikkeling. Om dat te durven zijn verhalen nodig. Waar ging jij je nieuwsgierigheid achterna? Wat leverde het je op?
Onthoud: Inspireer en laat je inspireren.
Nieuwsgierigheid zou weleens de motivator en zingever kunnen zijn, die jouw studenten nodig hebben om tot leren te komen. Het mooie is: nieuwsgierig zijn, kun je leren. En deze vijf lessen kun jij daarvoor gebruiken!
Leuk weetje: Het grootste gedeelte van deze workshop bestond uit het aan tafel zitten met 5 onbekenden met een vel papier, verf, glitters, klei en gekleurd papier. Zonder opdracht gingen we freubelen en kletsen. Daar kwamen de mooiste gesprekken uit voort!
Ook leuk: Doe de Nieuwsgierigheidsmeter, ontwikkeld door Fontys.
Of luister de podcast van 6 afleveringen: Blijf nieuwsgierig | Podcast on Spotify
Hanna Hamberg-Kwakkel - Adviseur onderwijsontwikkeling MICT, Deltion College