Van slopen naar oogsten

Lagemaat Heerde is bijna vijftig jaar actief in sloop, recycling en infrastructuur. Waar het bedrijf vroeger vooral de focus had op sloop, is circulariteit inmiddels het uitgangspunt. Hoe kunnen we zoveel mogelijk materialen hergebruiken? Volgens Nick van Bruggen, die vanuit Lagemaat betrokken is bij het RIF-project Circulariteit in de gebouwde omgeving, is dat een fundamentele verandering in denken én doen.

“Inmiddels is bij ieder sloopproject circulariteit het uitgangspunt,” vertelt Nick. “Voorheen maakten we van sloopafval puin. Nu kijken we bij elk project: wat kunnen we nog hergebruiken? We slopen niet alleen, maar we oogsten. Daarmee besparen we spaarzame grondstoffen en tonnen CO₂ . We voorkomen afval. Die omslag heeft onze hele manier van werken veranderd.”

Hoewel Lagemaat zich in de afgelopen jaren heeft ontwikkeld tot koploper in circulair demonteren en remonteren (het weer in elkaar zetten) van gebouwen, zat circulariteit eigenlijk altijd al in het DNA van het familiebedrijf. “Een goede houten balk weggooien? Dat voelde altijd al zonde,” zegt Nick. “We hebben nu alleen de stap gezet om structureel zuinig te zijn op herbruikbare materialen.”



Circulariteit in de gebouwde omgeving
De deelname aan het RIF-project past daar perfect bij. “Wij zijn initiatiefnemer van Circulair Centrum Nederland (CCN).” In 2023 heeft Lagemaat het voormalige provinciekantoor in Arnhem gedemonteerd. Een grote hoeveelheid vrijgekomen materialen wordt gebruikt bij de bouw van CCN. “We delen graag onze kennis met de sector.” Circulair Centrum Nederland zal een grote rol spelen in de samenwerking en kennisdeling in de bouwketen.

Het onderwerp circulariteit is hot, maar bij de opleiding tot timmerman is het nog niet altijd een groot thema. “Daar willen we verandering in brengen. We ontvangen regelmatig studenten van Deltion op onze bouwplaatsen, zodat ze kunnen zien hoe circulariteit er in de praktijk uitziet.”

Binnen het RIF is Lagemaat betrokken bij het inrichten van fysieke leeromgevingen. “Onze rol zit vooral in het leveren van materialen die vrijkomen bij projecten. We willen geen losse flodders, maar iets structureels: dat studenten elk jaar verder bouwen aan iets wat blijft. Digitalisering speelt daarin ook een rol. Denk aan digitale materialenpaspoorten: zo weet je precies welke materialen in een gebouw zitten en kun je ze later hergebruiken.”

“Vroeger waren slopers grote kerels die een vloer eruit beukten”
“Vroeger waren slopers grote kerels die een vloer eruit beukten. Nu demonteren we zorgvuldig, labelen materialen en denken we mee over hergebruik. Dat vraagt om nieuwe competenties en om vakmensen die nieuwsgierig zijn en zich blijven ontwikkelen.”

“Volgend jaar willen we ook docenten uitnodigen bij ons bedrijf,” vertelt Nick. “Zodat ze kunnen zien wat circulariteit betekent in de praktijk. We willen ze meenemen in de transitie, zodat ze die informatie ook weer kunnen overbrengen in hun lessen.” CCN maakt het mogelijk dat iedereen, van beginner tot universitair niveau, samen leert en kennis uitwisselt.

Vooruitkijkend naar 2050 hoopt Nick dat hergebruik dan de norm is. “Circulariteit is een ongoing proces: je blijft steeds verbeteren. En als je geen doelen stelt, ga je ze ook niet halen. We hebben niet onbeperkt grondstoffen. We willen dat onze kinderen en kleinkinderen ook een toekomst hebben. Daarom moeten we nu handelen.”
Over Circulariteit in de Gebouwde Omgeving
Binnen het RIF Circulariteit in de Gebouwde Omgeving werken 17 partners uit onderwijs, overheid en bedrijfsleven samen aan het opleiden van voldoende vakmensen voor een circulaire bouwsector.

Onze partners zijn:
Onderwijs: Deltion College, Cibap, Aventus, Alfa-college, Talentstad en Windesheim
Bedrijfsleven: Vrienden van de Bouw, Harwoonie, Stichting Building for Good, Hegeman, Het Groene Brein, Lagemaat, Breman, Rietdekkersbedrijf Bouwknegt, Keratop en IsoWall
Overheid: Provincie Overijssel en Gemeente Zwolle